به گزارش شهرآرانیوز، در مشهد، شهری که سالهاست بهعنوان یکی از کانونهای جدی ادبیات داستانی شناخته میشود، جشنوارهای تازه در حال برگزاری است که قصد دارد روایت دیگری از «جشنواره بودن» را ارائه دهد. جشنوارهای با نام «داستان بهار» که نه تنها به کشف و معرفی استعدادهای نو قلم میاندیشد، بلکه میخواهد در برابر شرکتکنندگانش نیز پاسخگو باشد؛ رویکردی متفاوت که در میان جشنوارههای ادبی کشور کمتر دیده شده است. این رویداد با تاکید بر استفاده از ظرفیتهای ادبی مشهد و نگاه ویژه به آثار بومی، تلاش دارد نشان دهد که هزینههای فرهنگی شهر باید به دستاوردی ملموس برای همان شهر تبدیل شود. انتشار مجموعه داستانهایی از دل آثار ارسالی و برگزاری نشستهایی برای نقد و اصلاح آثار نویسندگان جوان، از جمله وعدههایی است که میتواند «داستان بهار» را به تجربهای متفاوت در عرصه ادبیات معاصر ایران بدل کند.
در ادامه گفتوگوی ما با علی براتیگجوان دبیر علمی جشنواره داستان بهار را میخوانید.
علی براتی گجوان، با اشاره به ویژگیها و روند داوری این جشنواره اظهار کرد: جشنواره داستان بهار سالها برای من مطرح بود و پیش از اینکه از سوی رئیس دبیرخانه، برای همکاری دعوت شوم، پرسشهایی داشتم که باعث شد جذابیت آن برایم بیشتر شود. نشستها و گفتوگوهایی داشتیم و به تفاوتهای این جشنواره با دیگر جشنوارهها رسیدیم که برای من جذاب بود.
وی ادامه داد: نخست اینکه این جشنواره، جشنوارهای پاسخگوست؛ به این معنا که اگر اثری به هر دلیل از نظر داوران نمره نیاورد، دلیل آن بهطور متقن نوشته و اشکال کار مشخص میشود. همچنین اگر اثری توان رقابت در سطوح بالاتر نداشت، اما اثری خوب محسوب میشد، نیز این موضوع به نویسنده بازخورد داده خواهد شد تا اصلاحات لازم انجام شود. در واقع این جشنواره نخستین جشنواره پاسخگو در کشور است.
براتی گجوان با اشاره به دغدغهای که همواره در جشنوارههای مشهدی داشته، افزود: همیشه برای من سؤال بوده است که جشنوارههایی که در مشهد برگزار میشود، چه آوردهای برای شهر دارند؟ هزینهای که صرف میشود باید به اتفاقی مثبت برای مشهد منجر شود. در جشنواره داستان بهار بخش ویژهای برای مشهد در نظر گرفته شده و آثاری نیز در این بخش دریافت شده است. در نهایت قرار است کتابی از این آثار منتشر شود که میتواند برای شهرداری و مدیریت شهری نیز کارآمد باشد. این بخش سوم جشنواره آورده خوبی برای مشهد خواهد داشت.
دبیر علمی جشنواره داستان بهار خاطرنشان کرد: یکی دیگر از تفاوتهای جشنواره بهار این است که پنج رمان برتر انتخاب میشوند و پس از داوری نهایی، سه رمان نیز تحسین خواهند شد. بعد از پایان جشنواره نیز با نویسندگان این آثار تماس گرفته میشود و اشکالات کارشان بیان خواهد شد. به هر حال آثار شرکتکنندگان بیشتر متعلق به نویسندگان نو قلم است؛ کسانی که کتابی منتشر نکردهاند. از اجزای مهم جشنواره نیز این است که داستانهای کوتاه و رمانهای ارسالشده نباید قبلاً چاپ شده یا در جشنوارهای دیگر برنده شده باشند. همچنین قرار است یک یا دو مجموعه داستان کوتاه از آثار منتخب چاپ شود. این داستانها عمدتاً بازتابدهنده هنجارها و ناهنجاریهای شهریاند که دغدغه بسیاری از کلانشهرهای کشور است.
براتیگجوان درباره تعداد آثار رسیده خاطزنشان کرد: در ابتدا نزدیک به ۳۵۰ اثر دریافت شد، اما پس از تحویل آثار از دوستان، این تعداد به ۳۸۳ اثر رسید.
وی درباره روند داوری توضیح داد: در مرحله نخست باید مشخص میکردیم آثار ارسالی اصلاً داستان، رمان یا روایت هستند یا خیر. برخی آثار خاطره یا نوشتههایی بودند که در چهارچوب جشنواره قرار نمیگرفتند و کنار گذاشته شدند. در نهایت ۳۳۸ اثر وارد داوری شد. نکته بسیار مهم جشنواره بهار این است که برخلاف بسیاری از جشنوارههای مشهد که نگاهشان به نویسندگان خارج از استان است، ما از ظرفیتهای ادبی مشهد بهره بردیم. در اغلب جشنوارهها داورانی از تهران میآیند و بدون توجه به نویسندگان مطرح مشهدی، آثار را داوری میکنند. اما در جشنواره بهار از اساتید و صاحبسبکهای مشهدی استفاده شد. پس از داوری دور اول، ۱۲ رمان و ۵۸ داستان کوتاه به مرحله دوم رسیدند.
دبیر علمی جشنواره داستان بهار تصریح کرد: در دور دوم، ۱۵ داستان کوتاه و ۸ رمان به مرحله نهایی راه پیدا کردند. این آثار برای داورانی که در تهران زندگی میکنند، اما پیشینه مشهدی دارند، ارسال شد؛ از جمله آقای مهدی قزلی که سالها با آستان قدس همکاری داشته و آثار خوبی در حوزه ادبیات رضوی خلق کرده است. قرار است در نهایت پنج رمان و پنج داستان کوتاه بهعنوان نامزدهای نهایی معرفی شوند.
براتی گجوان درباره جوایز جشنواره توضیح داد: برای بخش رمان، نفر اول ۱۵۰ میلیون تومان دریافت خواهد کرد. در بخش داستان کوتاه نیز به ترتیب ۳۵ میلیون، ۳۰ میلیون و ۲۵ میلیون تومان به نفرات اول تا سوم تعلق خواهد گرفت. تقدیرشدگان هم هرکدام پنج میلیون تومان دریافت میکنند. همچنین پنج نویسنده برتر داستان کوتاه و پنج نویسنده برتر رمان به مشهد دعوت خواهند شد. این نویسندگان دو روز در مشهد میهمان جشنواره هستند، جشن اختتامیه برگزار میشود.